Czy marihuana uzależnia? Co trzeba wiedzieć o uzależnieniu od marihuany

Od wielu lat marihuana jest przedmiotem badań naukowców z całego świata. Wokół kwestii związanych z jej działaniem i stosowaniem urosło sporo mitów, a wprowadzenie na rynek marihuany medycznej spotkało się z obawami niektórych pacjentów. Wyniki kolejnych badań potwierdzają lub rozprawiają się z poszczególnymi hipotezami na temat marihuany, jednak wciąż wiele tajemnic pozostaje do odkrycia. Jednym z najczęściej pojawiających się pytań jest to, czy marihuana uzależnia. Tak czy nie? Co na ten temat mówi świat nauki?

Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o ogólnopolskim badaniu nad użytkowaniem konopi innych niż włókniste, sprawdź szczegóły i poznaj Stowarzyszenie Cannabis House.

  Pierwsze skojarzenie ze słowem narkotyki? U wielu osób będzie to pewnie uzależnienie. Stosowanie substancji psychoaktywnych niesie ze sobą spore ryzyko wystąpienia zaburzeń i braku kontroli nad własnym życiem. Dokładniej – co to jest uzależnienie? Jest to stan, w którym osoba uzależniona odczuwa mocną potrzebę wykonania danej czynności lub zażycia substancji psychoaktywnej. Wyróżniamy uzależnienie psychiczne oraz fizyczne, w niektórych przypadkach oba jego rodzaje występują jednocześnie. Mowa tutaj o uzależnieniu od twardych narkotyków typu heroina, ale i alkoholu czy tytoniu. Marihuana jest zaliczana do grupy tzw. narkotyków miękkich. Oznacza to, że, jak każdy narkotyk, może uzależniać, jednak stan ten dotyczy jedynie zależności psychicznej.

 Obecnie marihuana to jeden z najczęściej zażywanych narkotyków na świecie. W niektórych krajach zostało ona zalegalizowana – jak wynika ze Światowego Raportu Narkotykowego ONZ, spowodowało to wzrost jej rekreacyjnego spożycia, zwłaszcza u osób dorosłych [5]. Niezależnie od tego, czy marihuana jest spożywana w celach medycznych, czy też rekreacyjnych, uzależnienie od marihuany jest gorącym tematem w kręgu naukowców i lekarzy.

 
Marihuana to susz uzyskiwany z żeńskich kwiatostanów konopi. To, w jaki sposób jej zażycie będzie działać na daną osobę, zależy od wielu czynników. Mowa tutaj, chociażby o rodzaju marihuany czy ilości i częstotliwości jest stosowania. Jak wskazują wyniki badań, marihuana ma coraz silniejsze działanie, związane z rosnącym stężeniem THC w jej składzie. THC to substancja psychoaktywna, odpowiadająca za uczucie euforii i odprężenia po zażyciu marihuany. Poddane analizie próbki marihuany na terenie USA jeszcze w latach 90. wskazywały na stężenie THC w wysokości 3,7%, z kolei w roku 2014 było to już 6,1% [4].
 Biorąc pod lupę uzależnienie od marihuany, należy również wziąć pod uwagę takie kwestie, jak geny, wiek czy stan psychiczny osób ją zażywających. Szacuje się, że 30% osób, które regularnie sięgają po marihuanę, jest narażonych na wystąpienie uzależnienia lub zaburzeń z nim związanych [2]. Badania naukowców z 2018 roku wskazują, że 1 na 10 osób zażywających marihuanę uzależni się od niej. W przypadku osób młodych, poniżej 18. roku życia, statystyki wskazują, że będzie to 1 na 6 osób [8]. Czy od marihuany można się uzależnić, jeśli ma się problemy natury psychologicznej? Słabsza psychika to jeden z czynników, który według naukowców zwiększa ryzyko uzależnienia. To akurat nie powinno dziwić – stany depresyjne, lękowe – podobnie jak problemy rodzinne, finansowe czy osobiste zwiększają prawdopodobieństwo sięgnięcia po używki różnego rodzaju.
 Wróćmy do zagadnienia uzależnienie od marihuany a jej rodzaj. Opublikowane w 2017 roku w Journal of Drug and Alcohol Dependence wyniki badań wskazują, że THC wykazuje działanie psychoaktywne, a CBD nie. Co więcej, CBD zmniejsza aktywność THC, dlatego też według naukowców wykazuje potencjał w leczeniu… uzależnienia od marihuany (jak i innych substancji psychoaktywnych, jednak to zagadnienie na osobny artykuł) [1]. Zatem silniejsze działanie wykazuje marihuana z większym stężeniem THC i jednocześnie niską zawartością CBD.

 
Rekreacyjne spożywanie marihuany wiąże się z ryzykiem zakupu suszu z niecertyfikowanej uprawy, łatwo również stracić kontrolę nad ilością i częstotliwością jej stosowania. W przypadku marihuany medycznej mamy do czynienia ze standaryzowaną zawartością poszczególnych substancji wchodzących w jej skład, certyfikatem potwierdzającym jakość jej uprawy czy wreszcie kategoryzowania jej jako lek. Taka forma marihuany może działać wspomagająco przy zwalczaniu objawów niektórych chorób i schorzeń, a jej podawanie kontroluje lekarz. W związku z tym ryzyko uzależnienia, przy przestrzeganiu zaleceń lekarskich, jest mniejsze, choć wciąż możliwe.

 
Z jednej strony stosowanie marihuany może wpłynąć na obniżenie poziomu stresu i lęku, poprawę samopoczucia, z drugiej wiązać się z nadmierną sennością czy negatywnym wpływem na zdolność prowadzenia pojazdów [3,4,7]. Regularne stosowanie tego narkotyku miękkiego może również prowadzić do wystąpienia zaburzeń, a objawy uzależnienia od marihuany są podobne do tych, które diagnozuje się w przypadku każdego innego uzależnienia. Z czasem osoba uzależniona musi zwiększyć dawkę, aby osiągnąć ten sam efekt działania. Chęć i potrzeba zażycia substancji jest coraz większa, może prowadzić do izolacji danej osoby czy wpłynąć na jej możliwość pracy i codziennego funkcjonowania. W centrum świata osoby uzależnionej jest tylko to, co ją uzależnia. Nawet jeśli uzależniony ma świadomość swojego problemu, często nie ma motywacji do tego, aby go rozwiązać czy zgłosić się na leczenie.
 Badania naukowców wskazują nie tylko na objawy uzależnienia od marihuany, ale i objawy, które występują po jej odstawieniu. Niektóre osoby cierpią na klasyczny zespół odstawienia, charakteryzujący się m.in. spadkiem nastroju, drażliwością, kłopotami ze snem, spadkiem apetytu. Pojawiają się również problemy z potliwością, bólami głowy, nudnościami czy bólem brzucha [3,6]. W skrajnych przypadkach uzależnienie od marihuany może prowadzić do rozwoju psychozy – ryzyko to jest większe u osób mających wariant genu AKT1 [3].
 Jeśli chodzi o zdiagnozowane uzależnienie od marihuany i chęć podjęcia leczenia przez osobę uzależnioną, nie istnieją żadne standardowe procedury leczenia czy leki, które są stosowane. Zalecane jest udanie się na psychoterapię i stopniowe ograniczenie zażywania marihuany. Z racji właściwości i działania marihuany, w tym przypadku nie jest konieczna detoksykacja, a jedynie współpraca pacjenta z lekarzem/psychoterapeutą oraz jego chęć do pomocy samemu sobie.

Bibliografia: